Opis projektu
Na terenie Muzeum Wsi Mazowieckiej w skansenie jest możliwość zamontowania trzech gniazd dla bociana białego, ale jedynie na stodołach pokrytych strzechą. Wykluczone jest montaż słupów z platformą, które by zakłócały krajobraz kulturowy prezentowany w Muzeum.
Jest też możliwość zamontowania gniazd dla bociana czarnego na starodrzewiu w miejscach oddalonych od ruchu turystycznego. Nie każde gniazdo będzie miało możliwość podłączenia do kamery Wi-Fi i sieci elektrycznej. W projekcie trzeba ująć projekty sieci elektrycznej i specyficzny montaż gniazd na zabytkowych obiektach, które będzie trzeba zabezpieczyć przed zaciekaniem wód opadowych. Jednocześnie obsługę i naprawy przez okres trwałości projektu są umieszczone w kosztorysie projektu.
Polskie bociany podlegają ochronie ścisłej i należą do gatunków wymagających ochrony czynnej. Bocian biały figuruje w załączniku I Dyrektywy 2009/147/WE w sprawie ochrony dzikiego ptactwa, tzw. Dyrektywy ptasiej, stając się w krajach Unii Europejskiej przedmiotem ochrony w ramach sieci Natura 2000.
Założeniem projektu jest realizacja maksymalnej liczby gniazd na starodrzewiach wraz z platformami do gniazdowania dla bocianów na terenie skansenu "MUZEUM WSI MAZOWIECKIEJ" w Sierpcu, gdzie jest kilkadziesiąt hektarów terenu w tym bagien, czyli naturalnych miejsc do gniazdowania dla tych dostojnych ptaków, kiedyś kojarzonych z typowo polskim krajobrazem...
W ramach projektu zostaną wykonane profesjonalne platformy do gniazdowania dla bocianów białych i czarnych. Przybliżony zakres to:
1) Wykonanie i montaż platform gniazdowych LUB zamontowanie gniazd na istniejących drzewach spełniających warunki bezpieczeństwa;
2) Wykonanie i montaż platform gniazdowych na istniejących drzewach lub stodołach :•platforma zostanie wykonana z kątowników o grubości 3,5 – 4cm, o grubości ścianek minimum 4mm,•kratownica zostanie wykonana z drutu o średnicy 6mm,•średnica platformy winna mieć 120-130cm,•całość zostanie zakonserwowana antykorozyjnie,•elementem platformy jest wieniec wykonany z długich pędów wikliny, wierzby lub brzozy o grubości 20 cm i średnicy wewnętrznej około 120 cm, •wieniec musi zostać trawle przymocowany do platformy w taki sposób, aby o odstające sznurki lub drut nie zaczepiały się ptaki i nie powodowało to ich okaleczeń,•należy przygotować wyściółkę, jako materiał wypełniający gniazdo. Może to być materiał ze starego gniazda lub drobne patyki i słoma w podłożu, przyciśnięte darnią ułożoną częścią ziemną do góry,•wyściółka ma za zadanie imitować naturalne gniazdo i zapobiegać wywiewaniu lżejszego materiału. Materiał należy umieścić w takiej ilości, aby nie było w gnieździe prześwitów.
3) Wykonanie prac pielęgnacyjnych gniazda polegających na zrzuceniu nadmiaru materiału gniazdowego w celu zmniejszenia obciążenia istniejących już gniazd na którym się znajduje: na gnieździe należy pozostawić warstwę o wysokości około 30cm, usunięte elementy starego gniazda, słupy, drzewa, przycięte konary i gałęzie wykonawca usuwa
4) Wykonanie i montaż platform wraz z gniazdami dla bocianów z azylu, które poruszają się po ziemi, ponieważ mają uszkodzone skrzydła - będą musiały posiadać specjalne drabinki/schodki do wejścia na nie
5) Lokalizacja kamerek internetowych do obserwacji 24/7 bocianów w Internecie i ich montaż na kilku wybranych gniazdach (tam gdzie są spełnione warunki do bezproblemowego ich zamontowania i użytkowania)
6) 5 lat utrzymania, gwarancji na wykonanie, przeglądów, konserwacji i czyszczenia platform z gniazdami powinno zostać wliczone w kosztorys.
Wszystkie prace powinno się prowadzić w uzgodnieniu z RDOŚ (Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska), a także z wytycznymi zawartymi w „Poradniku praktycznej ochrony bociana białego” wydanym przez Towarzystwo Przyrodnicze „Bocian” i „ Instrukcją budowy platform pod gniazda bociana białego” wydaną przez Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody "pro Natura".
Projekt może ulec modyfikacji w zależności od lokalnych potrzeb wg wytycznych Kierownik Działu Przyrodniczego Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu. Wszelkie działania projektowe, wykonawcze i kontrolne będą uzgadniane z Kierownikiem Działu Przyrodniczego Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu.
Uzasadnienie potrzeby realizacji projektu
Konieczna ochrona dla zachowania gatunku w Polsce
"Hajstrę" (inna nazwa bociana czarnego) nie uważa się za gatunek zagrożony wymarciem, ale w Polsce reprezentacja tych ptaków nie jest zbyt liczna i znajduje się pod ochroną. Całkowitą jego populację trudno czasem określić, gdyż w przeciwieństwie do swoich kolegów bocianów białych unikają siedzib ludzkich i swoje gniazda wiją daleko od cywilizacji. Aby podtrzymywać stałą liczbę przedstawicieli tego gatunku w naszym kraju podlega on ochronie, a leśniczy tworzą nowe siedliska i dbają o stare.
Dodatkowo w nowych gniazdach znajdą możliwość rozmnażania niepełnosprawne ptaki z "azylu ptasiego", a więc osobniki, które ze względu na swój stan zdrowia, uszkodzone skrzydła, porażenie prądem, i inne przypadki, nie będą w stanie samodzielnie latać. Takie osobniki znajdą możliwość skorzystania ze specjalnych "naziemnych" nisko ustawionych platform gniazdowych dla bocianów.