Opis projektu
Projekt odpowiada na zdiagnozowane potrzeby i oczekiwania mieszkańców w zakresie edukacji regionalnej. Większość młodych osób posiada mały zasób wiedzy o zasobach kulturowych i historycznych Ziemi Mszczonowskiej. Na lekcjach historii brakuje czasu na poznawanie dziejów regionu i kształcenie postaw patriotyzmu lokalnego. Z kolei dorośli mieszkańcy, w tym także seniorzy sygnalizują potrzebę dbania o pamięć historyczną o lokalnych bohaterach i wydarzeniach - bezcenne dobro wspólne dające poczucie tożsamości i związania z „małą Ojczyzną". Impulsem do planowanych działań są informacje zwrotne od czytelników wydanego kilka lat temu przez gminę albumu Mszczonowa, którzy wskazują na zbyt matą ilość zdjęć. Album ten był nastawiony jednak na przekazanie jak największej ilości informacji historycznych. Dlatego powstał pomysł na wydanie albumu prezentującego stare fotografie, przygotowanego w oparciu o dostępne zbiory, ale też nowe „perełki" pozyskane od mieszkańców oraz realizację innych działań integrujących mieszkańców wokół lokalnej historii. Warto zaznaczyć, że podczas lI wojny światowej okupanci zniszczyli 85% zabudowy Mszczonowa. Na skutek tego, współczesne oblicze miasta w zupełności nie przypomina tego z okresu międzywojennego. Wielu mieszkańców regionu, nie zdaje sobie sprawy, gdzie w dawnych czasach znajdowały się ważne obiekty, ponieważ większość z nich zachowała się jedynie na fotografiach, które zostaną zaprezentowane w albumie.
Dawne dzieje prezentowane przez pasjonatów i historyków na zasadzie obcowania z „żywą" historią zachęcą mieszkańców regionu do dalszego, samodzielnego poszukiwania wiedzy oraz kontynuowania pasji. Będą im one także uświadamiać, dlaczego mają pełne prawo czuć się dumni ze swej historii.
W ramach projektu zaplanowano następujące działania:
1) Przygotowanie i wydanie Albumu „Mszczonów na starej fotografii" wzbogaconego gawędami o historii Ziemi Mszczonowskiej
W ramach działania zaplanowano zebranie, przegląd i analizę dostępnych zbiorów zdjęć i gawęd (w tym m.in. z lokalnych instytucjach i organizacjach), digitalizację materiałów dotychczas nie publikowanych z okresu od przełomu XIX/XX wieku aż do okresu PRL-u oraz działania zmierzające do pozyskania fotografii od mieszkańców. W jego przygotowanie zaangażowani zostaną w dużym stopniu mieszkańcy, nauczyciele i pasjonaci historii, społecznicy lokalni. Wstępnie proponuje się podział albumu na rozdziały: 1) Mszczonowianie w historycznym obiektywie, 2) Historyczny czas,
3) Życie codzienne mieszkańców Ziemi Mszczonowskiej, 4) Groza wojny i okupacji, 5) Uroczystości,
święta, życie kulturalne i religijne mieszkańców. Ponadto działanie obejmuje koordynację składu, projektu graficznego i druku publikacji oraz rozpropagowanie jej na terenie gminy Mszczonów i powiatu żyrardowskiego. Ta część projektu stanowi podstawę do przeprowadzenia kolejnych etapów - organizacji „żywych lekcji historii" z wykorzystaniem publikacji, spotkania promującego album ipikniku historycznego.
2) Organizacja spotkania promującego album - w ramach projektu odbędzie się spotkanie, na którym zaproszeni prelegenci i osoby zaangażowane w przygotowanie publikacji opowiedzą o albumie oraz wybranych tematach, np. sławnych postaciach i bohaterach Ziemi Mszczonowskiej, zabytkach. Spotkanie będzie otwarte dla wszystkich mieszkańców, zaproszenia przekazane zostaną też do szkół, klubów seniora, organizacji i innych instytucji z powiatu żyrardowskiego.
3) Organizacja „żywych lekcji historii" dla mieszkańców, w tym dzieci i młodzieży, seniorów, organizacji działających na terenie gminy - planuje się przeprowadzenie min. 5 spotkań trwających ok. 2 godzin każde obejmujących wybrane aspekty z historii Mszczonowa i regionu, w tym co najmniej 1 spotkanie odbędzie się poza gminą Mszczonów. Proponowane miejsca, w których mogą odbywać się spotkania to np. izby pamięci, ośrodki kultury, szkoły, kluby seniora.
4) Organizacja Pikniku Historycznego Ziemi Mszczonowskiej - wydarzenie zostanie zrealizowane w parku przy kościele św. Jana Chrzciciela w Mszczonowie w celu upamiętnienia bohaterów i ważnych wydarzeń, które miały miejsce w okresie od przełomu XIX/XX wieku aż do okresu PRL-u na Ziemi Mszczonowskiej. Program pikniku, który odbędzie się we wrześniu 2025 r. w godz. 15.00-19.00 obejmuje:
stanowiska prezentujące w różnej formie bohaterów, ważne miejsca oraz wydarzenia historyczne i kulturalne na Ziemi Mszczonowskiej z wybranych epok przygotowane w formie przystępnej dla dzieci i dorosłych, np. prezentacja eksponatów i replik, wyposażenie żołnierzy, sceneria, prezentacja zdjęć, filmów, warsztaty etc.
wystawę obrazującą zniszczony w czasie wojny Mszczonów w formie nadrukowanych tablic
wielkoformatowych;konkursy o tematyce historycznej, np. quizy, gry terenowe;
koncert pieśni patriotycznych przygotowany przez dzieci i młodzież, przeplatany opowieściami historyków i pasjonatów;
koncert profesjonalnego zespołu o tematyce patriotycznej;
kuchnię polową serwującą żołnierską grochówkę, ciepłe napoje etc.-do jej zaangażowane zostanie lokalne KGW.
Wstępny plan wydarzenia:
-15.00 - rozpoczęcie
-15.30 - 17.00 - występy dzieci przeplatane opowieściami o dziejach Ziemi Mszczonowskiej, prezentacja albumu, animacje na scenie, konkursy
-18.00 - koncert zespołu
-19.00 - zakończenie
Pozostałe atrakcje, w tym stoiska, wystawa, kuchnia polowa dostępne będą przez cały czas trwania wydarzenia. Piknik nie będzie imprezą masową.
Ponadto podczas pikniku promowany będzie wydany w ramach projektu album (np. rozdany uczestnikom pikniku części nakładu publikacji jako nagród w konkursach). Cała oprawa planowanego wydarzenia oraz różnorodność form zobrazują historię Ziemi Mszczonowskiej w sposób ciekawy dla młodszych i starszych mieszkańców. Pozwoli też zachować pamięć o naszych lokalnych bohaterach, dzięki którym dziś żyjemy w wolnej Polsce, a także możemy być dumni i utożsamiać się ze swoim miejscem zamieszkania. Piknik jest wydarzeniem otwartym, będą mogły wziąć w nim udział wszyscy zainteresowani mieszkańcy Mazowsza.Zakładanym efektem planowanych działań jest poznanie i docenienie przez społeczność zasobów historycznych i kulturowych Ziemi Mszczonowskiej. Uświadomienie mieszkańcom regionu, w szczególności młodym osobom, potencjału ich miejsca zamieszkania, będzie miało znaczenie dla ich postaw patriotycznych i poczucia tożsamości i dumy z posiadanego dziedzictwa niematerialnego. Projekt będzie dla uczestników okazją do wzbogacenia wiedzy historycznej o regionie, poznania jego walorów i tradycji, a także okazją do integracji. Mieszkańcy w większym stopniu będą czuli się współodpowiedzialni za ochronę dziedzictwa kulturowego i historycznego swojego miejsca zamieszkania. Realizacja niniejszego projektu wpisuje się w planowany w najbliższej przyszłości Szlak Dziedzictwa Kulturowego. Obejmuje on obszar, na którym już istnieje Izba Pamięci Rodziny Maklakiewiczów, zostanie zmodernizowany budynek gromadzący pamiątki i eksponaty Izby Pamięci Ziemi Mszczonowskiej oraz stary młyn motorowy.