Opis projektu
Projekt przewiduje organizację wydarzenia kulturalnego "Obrzędy świętojańskie z Mazowszem na Mazowszu". Wydarzenie będzie swoistym performance, które pozwoli uczestnikom na osobisty udział w tradycyjnych obrzędach letniego przesilenia słońca, które na Mazowszu nazywano dawniej kupalnocką, Nocą Kupały, a następnie w tradycji chrześcijańskiej Nocą Świętojańską.
W ramach wydarzenia odbędzie się interaktywny, bo kreowany przez uczestników z udziałem publiczności, pokaz tradycji i obrzędów związanych z tym świętem, w tym również tradycji kulinarnych. Uczestnicy - zespoły folklorystyczne, grupy związane z kołami gospodyń wiejskich z subregionu siedleckiego (powiatu siedleckiego, sokołowskiego, węgrowskiego, łosickiego, mińskiego, Miasta Siedlce) zaprezentują wybrane obrzędy nocy świętojańskiej lub kupalnocki. Sądzimy, że przedsięwzięcie może również mieć wymiar integracyjny i międzynarodowy ze względu na udział w naszych społecznościach obywateli Ukrainy przebywających w naszym subregionie, którzy również znają to święto pod nazwą święto Iwana-Kupała.
W programie planowane jest również wspólne śpiewanie pieśni ludowych, co będzie miało wymiar edukacyjny (nauka tekstów i melodii), ale przede wszystkim rozrywkowy, dzięki czemu zachęcimy uczestników do kultywowania żywej niegdyś, a obecnie nieco zapomnianej, tradycji wspólnego śpiewu. Równolegle chcemy przypomnieć uczestnikom również smaki tradycyjnych potraw naszego subregionu oraz przyjemności wspólnego biesiadowania. W tradycyjnych obchodach kupalnocki nie może zabraknąć tradycyjnego ogniska, wicia wianków i wody, na którą te wianki zostaną puszczone. Wszystko to wraz z muzyką i śpiewem niewątpliwie stanowić będzie interesujące, żywe wydarzenie, odmienne od tradycyjnych festiwali i przeglądów zespołów folklorystycznych.
Ważnym punktem programu będzie nocny występ teatru ognia, co w zestawieniu z wodą otaczającą teren oraz śpiewem pieśni ludowych wprowadzi uczestników w nastrój Nocy Kupały.
Głównym celem projektu jest ukazywanie piękna pieśni, tradycji i kultury ludowej oraz przypomnienia starszym uczestnikom i zapoznania młodszych uczestników z naszą tradycją i dawnymi zwyczajami w sposób umożliwiający pełne uczestnictwo w wydarzeniu.
Ważnym, kluczowym punktem programu wydarzenia będzie koncert plenerowy Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca ,"Mazowsze", który od 75 lat swoją działalnością ożywia pamięć polskiej tradycji i kultury w kraju i za granicą. W repertuarze Zespołu znajdują się opracowania folkloru, tradycyjnych pieśni i tańców z 42 regionów Polski. Podczas jednego koncertu artyści (chór, balet i orkiestra) wykonują zwykle około 20 utworów. Zespół „Mazowsze” jest niewątpliwie zjawiskiem unikatowym w skali światowej - gościł z występami na wszystkich kontynentach i promował Polskę i polską kulturę ludową w ok. 50 krajach świata. W naturalny sposób Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze” jest najlepszym ambasadorem polskiej kultury.
W związku z wydarzeniem zostanie wystosowany wniosek o nadanie Honorowego Patronatu Marszałka Województwa Mazowieckiego.
Projekt pn. "Obrzędy świętojańskie z "Mazowszem" na Mazowszu" przez swój otwarty charakter i interesujący sposób przedstawienia kultury i tradycji ludowych ułatwi dostęp do kultury wszystkim grupom społecznym, mieszkańcom gmin oraz miast z całego subregionu siedleckiego i sąsiednich regionów Mazowsza bogatych w tradycje ludowe oraz stworzy szanse międzypokoleniowej, międzykulturowej i międzynarodowej integracji.
Udział w projekcie Państwowego Zespołu Pieśni i Tańca "Mazowsze" podniesie rangę wydarzenia, przyczyni się do zgromadzenia publiczności i większej rzeszy uczestników przedsięwzięcia, a dla tych ostatnich możliwość występu obok tak znakomitego zespołu stanowić będzie ważną nagrodę i zachętę do dalszej pracy na rzecz kultywowania tradycji i kultury regionu.
Realizacja projektu zapewni mieszkańcom całego subregionu możliwość bezpłatnego udziału w niezwykłym wydarzeniu.
Wydarzenie niewątpliwie przyciągnie wielu uczestników w postaci wspomnianych zespołów folklorystycznych i grup kół gospodyń wiejskich, ale również licznych widzów i słuchaczy z całego subregionu. Podobne przedsięwzięcia odbywają się w najbliższej okolicy stosunkowo rzadko. Zwykle są to duże i głośne imprezy masowe związane z nurtem muzyki disco polo, która ma na naszym terenie licznych młodych zwolenników. Dlatego właśnie warto przypomnieć i ożywić dawne słowiańskie i chrześcijańskie tradycje w interesujący, interaktywny i przystępny sposób, by świadomość ich istnienia w naszej kulturze pozostała żywa i nie znikała pod wpływem nurtów wspieranych przez kulturę masową.
Liczymy na to, że świeże i żywe podejście do kultury ludowej, poprzez stworzenie możliwości osobistego w niej udziału oraz właściwa promocja przedsięwzięcia w subregionie, a także unikalne dla naszych mieszkańców wydarzenie w postaci koncertu plenerowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze” zgromadzi szeroką publiczność i przyczyni się do szerszego poznania i zainteresowania żywą kulturą ludową.
Podobne wydarzenie było cyklicznie realizowane na terenie powiatu siedleckiego, jednak ze względu na pandemię SarsCov2 zostało zawieszone. Tegoroczna edycja w spektakularny sposób przywróci na stałe odchody Nocy Świętojańskiej do kalendarza wydarzeń kulturalnych w subregionie siedleckim.
Wydarzenie nie będzie miało charakteru imprezy masowej.
Ulokowanie imprezy w warunkach plenerowych pozwoli uniknąć ograniczeń wytnikąjących z warunków lokalowych, dlatego wydarzenie będzie dostępne dla osób ze szczególnymi potrzebami.
Proponowany termin wydarzenia wynika z tradycyjnego terminu obchodów świętatj. 24 czerwca, niemniej możliwe jest przesunięcie terminu na wcześniejszy czerwcowy lub późniejszy lipcowy.
Uzasadnienie potrzeby realizacji projektu
Projekt "Obrzędy świętojańskie z "Mazowszem" na Mazowszu" pozwoli na ożywienie dawnych tradycji, zwyczajów i obrzędów związanych z Nocą Kupały, Nocą Świętojańską. Obchody letniego przesilenia Słońca znane są w tradycji narodów słowiańskich i nie tylko. Ze względu na duży udział w naszych społecznościach osób z Ukrainy, udział w obchodach święta znanego także w ich tradycji może przyczynić się do lepszego wzajemnego poznania naszych kultur i tak potrzebnej integracji społeczności. W tym przypadku przedsięwzięcie będzie miało wymiar wielowymiarowej integracji między narodami, ale także międzypokoleniowej. Niewątpliwie realizacja projektu przyczyni się do ożywienia zapomnianych tradycji, pieśni i obrzędów. Stanowić będzie zachętę do bliższego zapoznania się z historią ludów słowiańskich zamieszkujących na terenie obecnego subregionu siedleckiego i często nieuświadomioną spuścizną kulturową dawnych tradycji.
Ważnym aspektem projektu jest możliwość zaprezentowania dorobku zespołów ludowych i folklorystycznych, grup artystycznych i kół gospodyń wiejskich działających w naszym subregionie. Otwarta formuła przedsięwzięcia, odbiegająca od tradycyjnie rozumianych festiwali lub przeglądów, stanowić będzie zachętę do udziału także grup, które dotychczas nie miały możliwości zaprezentowania się szerszej publiczności.
Koncert plenerowy Państwowego Zespołu Pieśni i Tańca "Mazowsze" pozwoli na szeroki dostęp osób wykluczonych (osób starszych, osób z niepełnosprawnością) do interesującego wydarzenia kulturalnego. Wyjazd na podobne wydarzenie do większego ośrodka dla wielu osób stanowi poważny problem lub jest wręcz niemożliwy ze względu na trudności w poruszaniu się, ograniczenia wynikające z obowiązku sprawowania osobistej opieki nad członkami rodziny lub codzienne obowiązki wynikające z charakteru pracy zawodowej (np. rolnik).
Ponadto bardzo ważnym aspektem przedsięwzięcia będzie pobudzenie życia kulturalnego w subregionie siedleckim oraz propagowanie Budżetu Obywatelskiego Mazowsza jako ważnego instrumentu wsparcia inicjatyw oddolnych. Sukces projektu będzie stanowił inspirację dla kolejnych grup nieformalnych lub osób, które dotychczas obawiały się aplikować o wsparcie dla realizacji swoich pomysłów i inicjatyw.
Adresaci projektu
Projekt jest adresowany do mieszkańców Województwa Mazowieckiego. Adresatami projektu są w szczególności mieszkańcy wszystkich gmin i miast z subregionu siedleckiego. Członkowie zespołów i kapel ludowych, kół gospodyń wiejskich, a także osoby z niepełnosprawnością, osoby starsze, które bez problemu mogą wziąć udział ze względu na otwarty, plenerowy charakter przedsięwzięcia. Liczymy szczególnie na udział naszych młodych mieszkańców, których chcielibyśmy zapoznać z tradycją i kulturą naszego regionu. W szczególny sposób spodziewamy się pozytywnego oddziaływania muzyki i tańca w wykonaniu Państwowego Zespołu Pieśni i Tańca "Mazowsze", który poprzez bardzo atrakcyjny przekaz na najwyższym poziomie artystycznym jest w stanie przekonać do folkloru nawet osoby o zupełnie odmiennych gustach i oczekiwaniach. Wydarzenie będzie miało charakter otwarty. Realizacja projektu ułatwi dostęp do kultury wszystkim grupom społecznym, mieszkańcom wszystkich gmin oraz miast z terenu całego subregionu siedleckiego. Dzięki plenerowemu charakterowi imprezy wydarzenie będzie dostępne dla osób ze szczególnymi potrzebami.
Projekt zapewni mieszkańcom subregionu możliwość bezpłatnego udziału w tym wydarzeniu.