Opis projektu
Celem projektu jest popularyzacja szlaków turystyczno-edukacyjnych dolinami rzek regionu radomskiego, którego efektem będzie:
1) opracowanie tras spacerowych biegnących brzegami rzek oraz artykułów, dokonane przez specjalistów, zarówno pod względem turystycznym, jak i przyrodniczym, ekologicznym i historycznym, ze szczególnym uwzględnieniem efektów zmian klimatycznych;
2) popularyzacja spacerów edukacyjnych dla młodzieży szkolnej i seniorów (prozdrowotny i prospołeczny charakter spacerów dla seniorów);
3) zaangażowanie młodzieży w projekt poprzez tworzenie zielników z lokalnej roślinności dolinnej;
4) organizowanie nadrzecznych plenerów fotograficznych dla młodzieży pod opieką merytoryczną fotografików;
5) realizacja wydawnictw poplenerowych w formie folderów, albumów, kalendarzy zawierających efekty prac specjalistów o których mowa w punkcie 1, oraz obrazy zielników przygotowanych przez młodzież podczas spacerów;
6) organizacja poplenerowych wystaw połączonych z informacjami o rzekach;
7) wydanie przewodnika po rzece Mlecznej.
Powyższe efekty zostaną zrealizowane poprzez szereg działań. Zorganizowane zostanie 10 spacerów edukacyjnych dolinami rzek: Radomką, Mleczną i Szabasówką. W tym sześć spacerów dla młodzieży szkolnej oraz cztery spacery dla grup seniorów. Wspomniane spacery odbędą się w okresie od maja do listopada. Wszystkie spacery będą tematyczne i wykonane przy udziale ekspertów. W spacerach udział wezmą np. ornitolog, dendrolog lub inny specjalista.
Osobną kategorią spacerów będą plenery fotograficzne, wykonane w okresie Lipiec- Październik. W ramach plenerów, młodzież, pod okiem doświadczonych artystów, wykona zdjęcia, które później zostaną wykorzystane do albumu, kalendarza oraz poplenerowej wystawy. Będą to plenery nad Radomką, Pilicą, Mleczną i Szabasówką. Te plenery będą adresowane do młodzieży, ale też i do lokalnych kół i towarzystw zrzeszających fotografów.
Piesze wyprawy będą okazją do zebrania materiałów potrzebnych do stworzenia zielników roślinności dolin rzek regionu radomskiego.
Cykl spacerów edukacyjnych dolinami rzek, przyczyni się do popularyzacji walorów środowiska, wzbogaci wiedzę na temat sukcesji przyrody w obszarze zurbanizowanym, oraz o procesach zachodzących w dolinach rzek. Spacery edukacyjne wzbogacą bazę pojęciową beneficjentów o zagadnienia z zakresu erozji dennej, erozji bocznej, funkcji i rodzaju rumoszu rzecznego etc.
W ramach projektu zostanie opracowany dla mieszkańców Mazowsza, i naszych gości, przewodnik po dolinie rzeki Mlecznej. Powstanie także folder, będący uzupełnieniem przewodnika po regionie, a który będzie zawierał przegląd innych istniejących tras biegnących brzegami rzek, zdjęcia pokazujące walory przyrodnicze i krajobrazowe Szabasówki, Pilicy, Radomki w części przepływającej przez nasz region, informacje turystyczne, historyczne, przyrodnicze, ze szczególnym uwzględnieniem informacji dotyczących zagrożeń wynikających ze zmian klimatycznych oraz o sposobach reagowania na te zmiany oraz zielnik z lokalną roślinnością.
W prace nad przewodnikiem konieczne będzie włączenie specjalistów z różnych dziedzin w tym przyrodników, regionalistów, historyków, dzięki którym powstaną ciekawe artykuły .W okresie
lipiec – październik. powinny powstać artykuły::
1. Mleczna rys hydrograficzny.
2. Plan dydaktyczny dla nauczycieli w oparciu o walory dolinne rzeki Mlecznej.
3. Historia osadnictwa w dolinie rzeki Mlecznej.
4. Rzeka Mleczna a rozwój przemysłu.
5. Sukcesja przyrody w terenie zurbanizowanym na przykładzie rzeki Mlecznej.
6. Cykl życia rzeki – procesy geologiczne i naturalne zachodzące w korycie rzeki Mlecznej.
7. LIFERADOMKLIMA-PL, rozwiązania hydrotechniczne inspirowane przyrodą.
8. Kosówka i Muzeum Wsi Radomskiej.
W tej edycji przewodnika artykuły dotyczyć będą rzeki Mlecznej, jako tej która, dzięki inwestycjom wykonanym z programu LIFE, zyskała walor edukacyjny.
Ważne jest aby stworzyć wokół projektu zespół, który w kolejnych latach przystąpi do inwentaryzacji kolejnych nadrzecznych szlaków.
Elementem uzupełniającym projekt będzie sporządzenie raportu „dostępności szlaku rzeki Mlecznej dla seniorów i osób z ograniczeniami ruchowymi". Istotną rolę w utworzeniu raportu, odegrają seniorzy, którzy wypełnią ankietę ewaluacyjną podczas spacerów.
Przewodnik jak i foldery, będą miały nadany nr ISBN i jako efekt projektu zostaną zachowane w zbiorach bibliotek. Będą za darmo kolportowane podczas poplenerowych wystaw, które odbędą się pod koniec roku. Zakładamy, że każda zaangażowana osoba w tworzenie projektu, młodzież tworząca zielniki, artyści fotograficy, seniorzy, otrzymają po jednym pamiątkowym egzemplarzu przewodnika, folderu z zielnikiem.
Prace fotograficzne uzupełnione o artykuły, powinny zostać wydane w formie folderów, albumów oraz kalendarza kończącego projekt, który przez kolejny rok będzie opowiadał o zrealizowanym zadaniu i o walorach regionu radomskiego.
Rekrutacja młodzieży szkolnej odbędzie się poprzez kontakt z nauczycielami, dyrekcjami placówek oświatowych, poprzez współpracę z Ligą Ochrony Przyrody oraz w domach kultury.
Do prowadzenia spacerów fotograficznych zaproszeni zostaną lokalni artyści fotograficy.
Jest to projekt wielopokoleniowy oraz zapraszający do współpracy wiele podmiotów, w tym społeczników i organizacje pozarządowe. Wartością kontrolowaną będzie ilość organizacji poza rządowych, które bezpośrednio zostaną zaangażowane w prace przy projekcie, ilość ośrodków kultury które udzielą powierzchni wystawowych, bądź w inny sposób zaangażują się w tworzenie projektu, ilość osób które bezpośrednio wezmą udział w działaniach ( spacerach, plenerach, poprojektowych prezentacjach)
Realizacja wszystkich działań powinna zakończyć się do grudnia 2024 r. Zarówno spacery, jak i konferencja, będą wydarzeniami jednodniowymi. Wystawy poplenerowe, mamy nadzieję że w lokalnych ośrodkach kultury, zagoszczą na parę dni. Działania wydawnicze powinny zostać zrealizowane do 6 grudnia 2024 r
Uzasadnienie potrzeby realizacji projektu
Żyjemy w okresie kryzysu klimatycznego, który stanowi realne zagrożenie dla ekosystemu rzecznego. Nasze rzeki zagrożone są zanikaniem. Chcemy uwrażliwić mieszkańców województwa mazowieckiego, a w szczególności młodzież, procesami zachodzącymi w dolinach rzek. W ramach projektu poznajemy i propagujemy walory przyrodnicze i kulturowe ziemi radomskiej związane z rzekami. Szukamy nadrzecznych tras pieszych, angażujemy specjalistów, społeczników i młodzież do pokazywania rzek i ich otoczenia z różnych perspektyw. Piękno rzek pokażą fotografie wykonane przez młodzież pod okiem artystów fotografików, które zaprezentowane zostaną na wystawach objazdowych, oraz zamieszczane w folderach, albumach i kalendarzach wraz z merytorycznymi tekstami specjalistów. O cywilizacyjnej roli rzek opowiedzą historycy, a o roli rzek w ekosystemie biolodzy. Ekolodzy pokażą efekty zmian klimatu, a wszyscy wspólnie będziemy zastanawiać się nad ratowaniem ekosystemów rzek w odpowiedzi na stres klimatyczny. Wartością projektu jest również międzypokoleniowa współpraca, powiązana z aktywnością fizyczną na świeżym powietrzu i aktywnością intelektualną, skierowana na przyszłość, z zachowaniem pamięci o przeszłości. Bez edukacji młodzieży, ale również i dorosłych mieszkańców województwa mazowieckiego, nie może być mowy o skutecznej odpowiedzi na stres klimatyczny, w tym o zachowaniu ekosystemów rzek naszego województwa. Edukacja musi mieć atrakcyjną formę. Nasza propozycja angażuje młodzież bezpośrednio do tworzenia projektu, co poprzez jej identyfikację z projektem, wzmocni efekty edukacyjne. Projekt jest skierowany również do stale i szybko rosnącej grupy seniorów dbającej o swoje zdrowie poprzez ruch na świeżym powietrzu. Nowe piesze, rekreacyjne trasy, położone nad rzekami blisko miast, są bardzo potrzebne seniorom, szczególnie w sytuacji szybkiego wzrostu temperatury w centrach miast, na skutek zmian spowodowanych ociepleniem klimatu.